opierając się
  • wu shu, wushu, wu-shu
    3.07.2006
    3.07.2006
    Szanowni Państwo!
    Chińskie sztuki walki na Zachodzie określa się mianem kung-fu. Jak zapisać chiński termin będący odpowiednikiem kung-fu? Czy jest to: a) wushu, b) wu-shu, c) wu shu? W Wielkiej encyklopedii PWN widnieje zapis: wu shu. Jednak jest tu także i kung fu, chociaż Wielki słownik ortograficzny PWN podaje tylko jedną formę – kung-fu.
    Z wyrazami szacunku
    Ola Pryczkowska
  • wymowa wyrazów zapożyczonych
    25.06.2001
    25.06.2001
    Szanowni Państwo,
    Chciałbym się upewnić, jak powinno się wymawiać niektóre słowa pochodzenia angielskiego, np. hi-fi i ketchup. Czy można, jak to się powszechnie robi, spolszczać tylko jedną część słowa, a drugą wymawiać zgodnie z zasadami obowiązującymi w języku angielskim (czyli: [haj-fi] zamiast [haj-faj] i [keczup] zamiast [keczap])?
    Pozdrawiam,
    Łukasz Borzęda
  • Zapis fonetyczny dla pierwszoklasistów
    3.04.2018
    3.04.2018
    Ucząc dzieci w klasie pierwszej, napotkałam problem w głoskowaniu dotyczący ch/h. Chodzi konkretnie o to, jaki zapis głoski przyjąć w tłumaczeniu dzieciom – czy głoskę tę zapisujemy literą h czy dwuznakiem ch? Na fonetyce rozgraniczaliśmy sposób zapisu tej głoski ze względu na jej dźwięczność lub bezdźwięczność, ale zapis fonetyczny po pierwsze nie pokrywa się z literami alfabetu w tym przypadku, po drugie jest zbyt skomplikowany dla dzieci w tym wieku.
    Pozdrawiam.
  • adaptacja akcentowa wyrazów obcych
    6.03.2013
    6.03.2013
    Szanowni Państwo,
    w procesie apelatywizacji dokonuje się zmiana pisowni (wielka litera na małą) oraz adaptacja do polskiej pisowni i fonetyki (w przypadku propriów o proweniencji obcej). Żadne ze znanych mi źródeł nie wspomina zaś o zmianie sposobu akcentowania. Wydaje mi się, że nazwisko Kałasznikow zaakcentujemy proparoksytonicznie, a w nazwie karabinu kałasznikow akcent położymy na drugiej sylabie od końca. Czy mam rację? Czy można zatem sformułować ogólną regułę?
    Z wyrazami szacunku
    D.
  • arbitralny

    6.10.2023
    6.10.2023

    Czy słowo arbitralny może oznaczać «nieuzasadniony»? Często spotykam się z takim użyciem (arbitralny dobór przykładów itp.) w pracach naukowych i innych tekstach, ale w SJP go nie znajduję. Czy to kalka z angielskiego arbitrary?

  • Bernanke
    12.10.2009
    12.10.2009
    Czy powinno się odmieniać nazwisko Bernanke (w wymowie [bernaki?])? Nosi je amerykański finansista, ale chyba nie jest to typowe angielskie nazwisko. Jak postąpić z nim w tekście?
    Z góry dziękuję.
  • Bernoulli, Vitali, Fibonacci
    30.07.2002
    30.07.2002
    Mam pytanie dotyczące wymowy nazwisk obcego pochodzenia, a dokładniej odmiany nazwisk Bernoulli i Vitali. Spotkałem sie z opinią, że wymowa [Bernuliego], [Vitaliego] jest niepoprawna, należy zaś mówić [Bernulego] i [Vitalego]. Czy to prawda i skąd się to wzięło? A jak będzie z wymową Fibonacciego?
    Dziękuję.
  • Cesarstwo Rzymskie i Rzeczpospolita szlachecka
    9.10.2014
    9.10.2014
    Szanowni Państwo,
    czy poprawny jest zapis cesarstwo zachodniorzymskie małą literą? Jest to zachodnia część cesarstwa rzymskiego, czyli jakiś obszar dawnego państwa. Mam jednak wątpliwości, ponieważ jest też zapis Cesarstwo Rzymskie.
    Podobnie, czy poprawny jest zapis Rzeczypospolita szlachecka: „Z chwilą powstania Rzeczypospolitej Szlacheckiej…”? Wydaje mi się, że słowo szlachecka jest tylko określeniem Rzeczypospolitej, a nie tworzy z nią nazwy własnej.
    Dziękuję za odpowiedź!
  • Felice i Salvatore
    2.06.2003
    2.06.2003
    Nie wiem, jak odmienić dwa włoskie imiona: Felice i Salvatore. Praktyczny słownik poprawnej polszczyzny A. Markowskiego każe zostawiać je nieodmienione. Duży zielony słownik tego samego autora w ogóle o tym nie wspomina (albo nie umiałem znaleźć). Intuicja podpowiada mi, żeby odmieniać Salvatora, Salvatorowi…, ale Felicego, Felicemu… W książce, o którą chodzi, nieodmienianie prowadziłoby do wielkiej liczby niejasności: Ojciec Salvatore, Fiat 127 Felice itp. Być może chęć odmiany Salvatore według deklinacji rzeczownikowej bierze się stąd, że istnieje polska wersja tego imienia: Salvador.
    Co mogliby Państwo poradzić (zarówno poparłszy to argumentami naukowymi, jak i na podstawie intuicji językowej)?
    Wojciech Górnas
  • Feminatywy

    16.10.2021
    16.10.2021

    Szanowni Państwo!


    Opierając się na definicji p. dr. Łazińskiego: feminatywy to „żeńskie warianty nazw wykonawców czynności oraz osobowych nazw charakterystycznych”, czy słowa „żona”, „córka”, „matka” są feminatywami (żeńskimi wariantami osobowych nazwy charakterystycznych „mąż”, „syn”, „ojciec”)?


    Pozdrawiam

    Piotr Chyliński

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego